Tầm quan trọng và sự cần thiết của việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh THCS
Định hướng nghề nghiệp cho học sinh thcs, đặc biệt là học sinh lớp 9 là vô cùng cần thiết. Ở lứa tuổi này, các con đã có tính cách cũng như lối tư duy cá nhân. Chính vì vậy các em hoàn toàn có thể hiểu được bản thân có sở thích cũng như đam mê là gì.
Việc có sự định hướng nghề nghiệp từ sớm sẽ giúp con phát huy tối đa điểm mạnh của bản thân, lựa chọn đúng ngành nghề phù hợp với năng lực của mỗi học sinh. Đối với các nước phát triển như Anh, Mỹ, Nhật, Hàn,…các trường tại đây đều có chương trình hướng nghiệp cho học sinh thcs, tạo điều kiện cho các em tiếp xúc sớm với các ngành nghề mình mong muốn. Ngoài ra cha mẹ khi định hướng sớm cho con sẽ giảm tỉ lệ chọn sai khối môn học tại bậc trung học phổ thông, hay cao hơn là chọn sai ngành sai trường tại bậc đại học.
Định hướng nghề nghiệp cho học sinh lớp 9 nói riêng và các em tại bậc thcs nói chung có tầm quan trọng và ảnh hưởng rất nhiều đến việc hình thành mục tiêu cũng như định hướng cho các con. Hơn hết đây cũng là cơ sở thiết yếu để các em học sinh xác định rõ các kiến thức, kỹ năng cần tập trung bồi dưỡng và nâng cao.
Nhờ có sự định hướng sớm từ cha mẹ hay nhà trường các em có thể:
- Phát triển kỹ năng bản thân: Các em học sinh biết được rõ sở thích, đam mê của mình là gì, bản thân có tố chất hay tài năng nào vượt trội hay không. Việc này sẽ giúp các em có định hướng phát triển tốt hơn trong tương lai
- Tìm hiểu, lựa chọn kỹ công việc mình sẽ và mong muốn làm: Học sinh có thể lựa chọn ngành nghề theo sở thích phù hợp với khả năng, từ đó tìm hiểu trong tương lai mình sẽ làm gì, trở thành ai. Đây cũng có thể trở thành động lực giúp các em cố gắng hơn.
- Lên kế hoạch học tập cho các cấp học tiếp theo: Khi có định hướng nghề từ sớm, các em có thể dễ dàng lựa chọn khối môn mình sẽ học trên cấp bậc trung học phổ thông. Việc này sẽ giúp các em tiết kiệm thời gian, tránh việc bỏ ngang khối học hay chuyển sang khối học khác.
>>> Xem thêm:
Cần làm gì để định hướng nghề nghiệp cho học sinh THCS?
Cần làm gì để định hướng nghề nghiệp cho học sinh THCS?
Định hướng dựa trên điểm mạnh, điểm yếu của các em học sinh
Ở độ tuổi này, mỗi em học sinh sẽ có sở thích cũng như suy nghĩ khác nhau. Cha mẹ hay thầy cô không thể ép buộc các con lựa chọn theo tìm hiểu, mong muốn của người khác mà cần tôn trọng những ý kiến hay suy nghĩ riêng của con. Được làm những công việc mình thích sẽ đem lại hiệu quả rất cao, đồng thời các con sẽ có mục tiêu phấn đấu hơn trong học tập.
Tuy nhiên, mỗi công việc khác nhau ngoài sự đam mê còn cần sự phù hợp. Có thể các em có tâm hồn bay bổng, thích trở thành ca sĩ hay diễn viên nhưng các em lại chưa có tài năng phù hợp với công việc này. Lúc này cha mẹ hay thầy cô không nên chỉ trích các em mà hãy ngồi lại cùng học sinh, phân tích điểm mạnh và điểm yếu của bản thân. Đặc biệt các bậc phụ huynh có thể nhận ra thế mạnh của con từ sớm, giúp con phát huy hết khả năng của bản thân
Không chọn ngành theo xu hướng, phong trào
Phụ huynh thường mắc một số sai lầm khi định hướng nghề nghiệp cho con. Điển hình như việc hướng cho con lựa chọn các ngành nghề đang được lựa chọn nhiều tại thời điểm đó. Tuy nhiên đây là sai lầm nghiêm trọng. Bởi lẽ thời gian luôn làm thay đổi mọi thứ. Có thể thời gian này đang hot ngành ngân hàng hay kế toán, tuy nhiên khi các con thực sự bước vào ngưỡng cửa tìm việc làm, các ngành nghề đó lại không còn chiếm ưu thế nữa. Tuy nhiên không thể phủ nhận một số ngành sẽ luôn phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội. Vấn đề này cần các bậc cha mẹ tìm hiểu kỹ để giúp con lựa chọn đúng, vừa phù hợp với khả năng của con, vừa phù hợp với xã hội.
Cùng con tìm hiểu về nghề nghiệp
Không chỉ tại bậc trung học, ngay từ khi học mầm non, các con đều được tìm hiểu các ngành nghề khác nhau. Tuy nhiên thời điểm mẫu giáo hay cấp bậc tiểu học, sở thích của con hoàn toàn có thể bị thay đổi. Tuy nhiên ở bậc trung học cơ sở, các con có thể hiểu từng ngành nghề sẽ làm gì, có các vị trí như nào, có phù hợp với mong muốn của bản thân hay không.
Để các em có thể hiểu rõ hơn về từng ngành nghề, cha mẹ hay thầy cô hoàn toàn có thể giới thiệu cho các em những cuốn sách hay những chương trình được tổ chức để định hướng nghề nghiệp cho con.
Kết hợp định hướng nghề nghiệp vào chương trình học trên lớp
Gia đình và nhà trường cần kết hợp chặt chẽ với nhau để giúp con có định hướng tốt nhất cho tương lai. Tuy nhiên hiện nay, việc này đang bị một số trường thcs không quá chú trọng. Các em học sinh có thể bị thiệt thòi khi không được biết đến hay tìm hiểu nhiều các ngành nghề khác nhau. Việc này sẽ tăng cao tỷ lệ học sinh chọn sai ngành sau này. Chính vì thế, ngoài các tiết học toán, văn, anh, hay các bộ môn khác, nhà trường cần sắp xếp triển khai các chương trình ngoài giờ lên lớp tạo điều kiện cho các em tìm hiểu và được định hướng nghề nghiệp bởi các thầy cô hay các chuyên gia.
Một số cách dưới đây có thể giúp định hướng nghề nghiệp cho học sinh thcs:
- Định hướng qua các hoạt động khác như thể thao, văn nghệ: Việc lồng ghép khéo léo vào các chương trình sẽ giúp các em có cơ hội tiếp xúc tìm hiểu các ngành nghề khác nhau.
- Tổ chức giao lưu, các buổi tọa đàm: Đây là một cách đem lại hiệu quả cao trong công tác định hướng nghề nghiệp cho học sinh thcs. Đây là buổi trao đổi, thảo luận cùng các em học sinh tìm hiểu từng ngành nghề. Các thầy cô có thể tư vấn cho học sinh dựa trên những tố chất sẵn có của các em, cùng với đó là niềm đam mê và yêu thích.
- Hoạt động ngoại khóa như đi tham quan, kiến tập: Đây chính là cơ hội để các em học sinh có thể khám phá ra sở thích cũng như đam mê của bản thân. Đồng thời hoạt động này cũng giúp các em nuôi dưỡng theo đuổi ước mơ của mình
>>> Xem thêm:
Những sai lầm thường gặp khi định hướng nghề nghiệp cho học sinh THCS
Sai lầm thường gặp khi định hướng nghề nghiệp cho học sinh THCS
Không quan tâm đến việc định hướng sớm tại bậc thcs
Nhiều phụ huynh hay thậm chí thầy cô vẫn cho rằng, tại cấp bậc trung học, học sinh chỉ cần học tốt các kiến thức trên sách vở, hầu như ít ai chú trọng đến việc định hướng nghề nghiệp cho các em học sinh tại giai đoạn này. Tuy nhiên với chương trình học mới hiện nay, khi lên lớp, các em cần lựa chọn ra những môn học, khối học tự nhiên hoặc xã hội. Chính vì thế các em cần được tìm hiểu và lựa chọn sớm ngành nghề mình muốn theo đuổi, từ đó xác định được môn học tại cấp bậc trung học phổ thông.
Nếu ở giai đoạn này, bậc phụ huynh không để ý đến việc định hướng cho con, các em học sinh sẽ rất lúng túng khi phải lựa chọn môn học, dẫn đến việc lựa chọn sai ngành nghề trong tương lai.
Cha mẹ nên cùng con tìm hiểu rõ mong muốn cũng như nguyện vọng của con, từ đó cân nhắc các điểm mạnh điểm yếu để tìm ra ngành nghề phù hợp nhất.
Đặt kỳ vọng quá cao so với năng lực của con
Mỗi em học sinh sẽ có từng thế mạnh cũng như năng lực khác nhau. Chính vì vậy chúng ta không thể đặt kỳ vọng cao so với sức lực của con. Điều này vô hình chung tạo nên áp lực không đáng có cho con trẻ. Với tâm lý chung của các bậc phụ huynh, ai cũng mong muốn con mình giỏi giang, thành đạt. Tuy nhiên không thể vì thế mà ép các con làm quá sức của mình. Thực tế đã có nhiều trường hợp đáng tiếc xảy ra khi các em học sinh không chịu được áp lực do chính cha mẹ gây ra.
Việc định hướng nghề nghiệp cần có sự lắng nghe những nguyện vọng của con từ cha mẹ. Cha mẹ hay thầy cô chỉ là người dẫn đường, chỉ dẫn cho các em những hướng đi tốt nhất, không nên áp đặt, ép buộc lên suy nghĩ của con trẻ
Chọn nghề không phù hợp với điều kiện bản thân, gia đình
Đây cũng là một trong những sai lầm xảy ra khá phổ biến. Khi lựa chọn định hướng nghề nghiệp, chúng ta thường quên đi các yếu tố hay yêu cầu đặc thù của ngành nghề đó. Một số ngành nếu theo học sẽ tốn một khoản chi phí rất cao, đây cũng là vấn đề phụ huynh nên cân nhắc để định hướng cho con. Ngoài ra các ngành khác sẽ có những yêu cầu riêng mà phụ huynh nên cùng con tìm hiểu kỹ. Ví dụ khi theo học các ngành trong quân đội, sẽ có những yêu cầu rất khắt khe về chiều cao hoặc cân nặng.
>>> Xem thêm: Bạn nên làm gì khi bị mất định hướng nghề nghiệp
Quy chuẩn hướng nghiệp đúng dành cho học sinh
Để việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh thcs đạt hiệu quả tốt nhất, các bậc phụ huynh, các thầy cô cần có kiến thức đúng và tuân thủ theo các quy tắc sau:
- Chọn khối học phù hợp trước: Hiện nay từng ngành học sẽ có các khối học khác nhau cho học sinh lựa chọn. Trước hết, các em cần được tìm hiểu đầy đủ các khối học hiện có. Từ đó tùy theo năng lựa chọn khối học phù hợp
- Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng, phát triển kỹ năng: Ngoài việc chọn ngành nghề, các em học sinh cần lên kế hoạch cụ thể như sẽ tập trung học những môn nào, lộ trình học ra sao.
- Cần cho các em được suy nghĩ độc lập: Các bậc phụ huynh tránh áp đặt con, chỉ nên định hướng cho con. Điều này sẽ giúp con tự đưa ra quyết định cho tương lai của bản thân
Hy vọng qua bài viết trên các bậc phụ huynh có thể hiểu rõ tầm quan trọng của việc định hướng nghề nghiệp cho con. Từ đó giúp các em học sinh lựa chọn hướng đi riêng cho mình một cách đúng đắn nhất.